Wednesday, August 19, 2015

Хэнд ч нуух юм бий

Сарын өмнө онлайн болзооны сайт болох Ashley Madison хакдуулж гишүүдийнх нь их хэмжээний мэдээлэл алдагдав. AshleyMadison сайт нь эхнэр/нөхрөө араар нь тавих зорилготой хүмүүсийн уулздаг сошиал сүлжээ бөгөөд мэдээлэл алдагдах үед бараг 40 орчим сая гишүүдтэй байсан гэнэ. Хакерууд AshleyMadison -ийг үйл ажиллагаагаа зогсоохыг шаардаж эс бөгөөс хулгайлж авсан мэдээллээ олон нийтэд ил болгохоо зарлан 30 хоногийн хугацаа өгөв. AshleyMadison шаардлагыг нь биелүүлээгүй учир өчигдөр буюу 8 сарын 19-ний өдөр нийт 32 сая хэрэглэгчийн овог нэр, гэрийн хаяг, утасны дугаар болон AshleyMadison дээр кредит картаар хийсэн гүйлгээний утгууд олонд дэлгэгдэв. Өмнө дурьдсанчлан AshleyMadison-ий хэрэглэгчид нь голчлон нууц амраг хайсан эхнэр/нөхрүүд байсан учир эдгээр мэдээлэл нь хэчнээн гэр бүлийн амьдралыг бусниулж хэрүүлийн үр тарьж буйг таашгүй.
 
Ashley Madison-ийг хакадсан нөхдүүд мэдээллийг нь ил болгохдооо бичсэн захиа

АНУ-д Снөүдэний дуулианы дараа гарч байсан маргаан нь хувь хүний нууц чухал уу, нийгмийн аюулгүй байдал чухал уу гэсэн сэдэв дээр голчлон тогтож байв. Өөрөөр хэлбэл хувь хүн бүрийн орон зай, нууцыг хүндэтгэх эсвэл илүү олон хүнийг хамгаалахын тулд хүн бүрийн хувийн орон зайд халдаж сэжигтэй/аюултай харилцаа холбоо тогтоох нь уу хэмээн байнга тагнаж чагнаж байх нь дээр үү гэсэн сонголт юм. Төр засаг, хууль хүчний байгууллагынхан нийгмийн аюулгүй байдлыг сахин хангахын тулд хувь хүн бүрийн харилцаа холбоог тагнаж чагнаж байх ёстой/эрхтэй гэж үздэг хүмүүсийн гол аргумент нь "Хэрэв хууль бус юм хийгээгүй л юм бол төр засгаас юугаа нуух гэсэн юм"  буюу бусдынхаа аюулгүй байдлын төлөө тагнуулах л үүрэгтэй/ёстой гэдэг. Харин Ashley Madison сайт хакдуулж мэдээлэл нь задарсанаар энэ аргументэд томоохон хариулт өгч байх шиг байна. Өөрөөр хэлбэл эхнэр/нөхрөө араар тавих нь ямар нэгэн хууль зөрчөөгүй боловч тухайн хүний хувьд ичгэвтэр/ёс суртахуунгүй үйлдэл мөн. Ashley Madison -ий хэн нэгэн гишүүн хэдийгээр бүх хууль журмыг сахиж амьдардаг ч гэр бүлийн асуудалтай бол үүнийгээ бусдаас нуух сонирхол байх нь зайлшгүй. Тиймээс ганцхан террорист, гэмт хэрэгтнүүд бус хувь хүн бүр өөрийн гэсэн нуух шаардлагатай өчүүхэн ч болтугай "гэм" бий бөгөөд энэхүү "нууц"-ыг төрийн нэрээр далайлгаж гэмт хэрэгтэй тэмцэх далбаан доор ил гаргах нь байж болшгүй асуудал юм.
Нийтийн аюулгүй байдлын төлөө хувь хүнийг "нүцгэлэх" нь
Яагаад энэ сэдвээр бичээд байна вэ гэвэл өмнөх блог дээр дурьдсанчлан Монголд хууль хүчний байгууллагууд бараг толгой дараалан дижитал харилцааг тагнаж чагнах програм хангамж худалдаж авсан нь 2014 оноос хойш тодорхой боллоо. Хууль хүчнийхэн ажлаа сайн, "зөв" хийж зөвхөн гэмт хэрэгтнүүдтэйгээ л тэмцэж байгаа байх гэж найдахаас өөрөөр хувийн орон зайгаа хадгалж үлдэхэд хэцүү болж буй бололтой.

No comments: